سقف بلند و بالای”مهریه ازدواج” دغدغه جمهوریت تا امارت؛ مقامهای محلی غور حد اکثر مهریه ازدواج را ۳۵۰ هزار افغانی تعیین نمودند
مسئولان محلی امارت اسلامی در ولایت غور در همسایهگی ولایت بادغیس، حد مهریه دختران را 350 هزار و بانوان بیوه را 150هزار افغانی تعیین کرده است.
اکنون باشندهگان بادغیس با استقبال از این رویکرد میگویند: مهریه بلند در جامعه یکی از مشکلات اجتماعی بوده و این امر منجر به بسیاری از چالشها میشود.
این باشندهگان می افزایند که: مهریه بلند سبب شده تا بسیاری از جوانان برای کسب درآمد و پرداخت مهریه و هزینههای از این دست حتی از کشور خارج و مهاجر شوند.
آنان تاکید دارند که با توجه به شرایط بد اقتصادی و ناتوانی برای پرداخت مهریه، تعیین حد و مرز برای مهریه سبب میشود تا جوانان روی به ازدواج بیاورند.
به گفتهی باشندهگان؛ بهترین مهریه کمترین آن بوده و پایین ترین مهر سبب میشود تا از “فحشا و منکرات” در اجتماع جلوگیری شود.
فرید احمد باشنده بادغیس میگوید:”اگرچه در اسلام حد اکثر مهر تعیین نشده اما این اقدام میتواند یک گام مثبت باشد، بخاطر که اکثر جوانان نمیتوانند مهریه بلند را بپردازند، با مهریه پایین میتوانند ازدواج کنند و از کارهای غیر مشروع جلوگیری میشود”.
عبدالعظیم باشنده دیگر بادغیس تصریح میکند که:”امروزه مهریه گزاف یک مشکل سراسری در افغانستان است، به نظر من دلیل اصلی مهاجرت جوانان همین مهریه بلند است”.
درحالی برای تعیین مهریه زنان در جامعه سخن زده میشود که در بسیاری از جوامع افغانستان بخصوص در بادغیس، مهریه بلند و گزاف عنوان میشود.
در ولایت بادغیس گاهی اوقات بین پنجصد هزار تا یک میلیون افغانی و یاهم بیشتر از آن برای بانوان مهریه تعیین گردیده، مبلغ که سبب میشود تا ازدواجها و عقدها به تاخیر صورت گیرد.
عالمان دین به این باورند که: مهریه حق زن بوده و دین اسلام تاکید بر اندک بودن آن داشته است.
مولوی صلاح الدین حنیفی عالمان دین میگوید: پایین ترین مهریه در اسلام “ده درهم” گفته شده و حد نهایی آن را به رضایت طرفین و به صلاحیت آنان گذاشته است.
حنیفی می افزاید که:”زعیم دولت میتواند با خواست مردم از مهریههای بلند که در آن سخت گیری شده باشد و یاهم موجب بدبختی جوانان شود، جلوگیری و به آن حد و مرز تعیین کند”.
درحالی عالمان مهریه را از حقوق زنان میشمارند که در شرایط فعلی؛ تعیین، دریافت و مصرف مهریه را والدین و اولیای دختر انجام میدهد و خانم به عنوان یک طرف عقد هیچ نقش برای تعیین سرنوشت خود ندارد.
با این حال آگاهان از اقدام امارت اسلامی مبنی بر تعیین حد برای ازدواجها استقبال نموده و آن را یک رویکرد شایسته و مناسب توصیف میکنند.
عبدالواحد پارسا استاد دانشگاه میگوید: مشخص ساختن حد و مرز برای مهریهها سبب میشود تا زمینه ازدواج، بیشتر از پیش فراهم شود و نیز از سختگیریها در ازدواج بکاهد.
پارسا می افزاید که:”مهریههای بلند منجر به ازدواجهای ناسازگار، فرار از منزل، مهاجرت و روی آوردن جوانان به اعتیاد خواهد شد و نیاز است که این فیصله مبنی بر پایین ساختن مهریه نهادینه شود”.
مهریهی بلند در بادغیس یکی از دغدغههای جوانان بوده و بسیاریها به دلیل مهریههای بلند و مخارج آن با تاخیر ازدواج میکنند.
این درحالیست که پیش از این نیز در ولایتهای مختلف افغانستان از سوی باشندهگان محل اقدام به اعمال از این دست و برای کاهش مهریه در ازدواجها صورت گرفته اما کمتر عملی شده است.