مرگ و میر مادران جوان در سایه کمکهای صدها هزار دالری سازمان ملل متحد در بادغیس
در تازهترین مورد یک خانم جوان در مربوطات ولسوالی قادس و در فاصله ۲۰ تا ۲۵ کيلومتری قلعهنو، مرکز ولایت بادغیس حین زایمان جان باخت.علت مرگ این خانم، فقر و عدم دسترسی خدمات درمانی در سطح محل گفته شده است.این در حالی است که در جریان دو سال اخیر، ۴۲ آشیانه صحی و یا مراکز درمانی ویژه برای عرضه خدمات به موقع به مادران باردار/ حامله با هزینه ۳۲ میلیون افغانی در بخشهای مختلف بادغیس به حمایت مالی سازمان ملل متحد ایجاد شده است.عبدالکریم باشنده منطقه “قرچغی” ولسوالی قادس و شوهر این خانم در صحبت با رادیو نریمان مدعی است که: در آغاز همین هفته خانماش هنگام ولادت جان داده است.وی میگوید: او بنابر اوضاع بد اقتصادی و نبود تجهیزات درمانی نتوانسته است که خانماش را هنگام بارداری به مراکز درمانی ببرد و او را از مرگ نجات دهد.عبدالکریم تاکید میکند که:”در درمانگاه دوا نیست، آمبولانس و قابلهِ درست وجود ندارد، به همین خاطر خانمم را از دست دادم؛ چون پول نداشتم و نتوانستم به شفاخانهها و یا نزد داکتران به شهر بروم.”او همچنان میافزاید: از اینکه نتوانسته است، خانم جوان و کودک اش را نجات دهد، احساس “گناه” میکند.نامبرده از سازمانهای ملی و بین المللی میخواهد که تلاشهای شان را در حوزه صحت و بهداشت معنادار نموده و برای تجهیز و استخدام کادر مسلکی و نظارت از فعالیتهای که صورت میگیرد، بیشتر سازند.هرچند آمار دقیقِ از مرگ و میر مادران در بادغیس در دسترس نیست، اما اغلب حوداثِ مبنی بر جان باختن مادران یا نوزادان در هنگام ولادت و یا زایمان از مناطق مختلف این ولایت گزارش میشود.این در حالی است که چندی پیش باشندهگان برخی دیگری از ولسوالیهای این ولایت، از خدمات پایین خدمات درمانی شکایت نموده و خواهان رسیدهگی فوری نهادهای ملی و بینالمللی به وضعیت درمانی در این ولایت شدند.در همین حال اما ریاست صحت عامه بادغیس تاکیدمیکند که: امکانات ضروری و نیروی بشری به اندازه کافی در مراکز درمانی این ولایت وجود دارد.خانمحمد همت رئیس صحت عامه بادغیس میگوید: در تمام مراکز صحی به شمول شفاخانه ولایتی، پزشکان و قابلهها برای رسیدهگی و عرضه به موقع خدمات درمانی حضور دارند.رئیس صحت عامه بادغیس اما در مورد آمار مرگ و میر مادران و تعداد قابلهها در مراکز صحی این ولایت صحبتِ ننمود.وی اما تاکید می کند که: هرگاه در یکی از مراکز درمانی حتی در سطح ولسوالیها کمبودِ احساس شود، به آن رسیدهگی خواهد نمود.از سوی پزشکان در بخش نسایی ولادی تاکید مینمایند که: بانوان حامله و کودکان باید پیوسته و منطم زیر نظر داکتر نسایی ولادی قرار داشته باشند.این پزشکان، نبود کادر مسلکی و پائین بودن سطح آگاهی مردم را از عوامل اساسی مرگ و میر مادران و به همین ترتیب کودکان آنان در هنگام زایمان عنوان مینمایند.کریمه ناصری متخصص نسایی ولادی میگوید:” کاستیها از رهگذر کادر درمانی و عدم آگاهی سبب شده تا بانوان باردار در زمان حاملهگی و یا حین ولادت با مشکلاتِ از جمله خونریزی، عفونت، فشار بلند و مشکلات حین زایمان مواجه شوند که این خود خطر آفرین است.”وی تصریح میکند که: برای کاهش مرگ و میر مادران، باید مراکز درمانی در تمام مناطق ایجاد و تعداد متخصصان و قابلهها نیز افزایش یابد.او می افزاید که: مراجعه مادران نزد پزشکان در دوره حاملهگی برای بلند رفتن سطح آگاهی و جلوگیری از بارداریهای زیر سن موثر است.این درحالیست که براساس گزارشهای سازمانهای بین المللی، افغانستان دارای بلندترین آمار مرگ و میر مادران و کودکان آنان بوده که در هر دو ساعت یک خانم در جریان بارداری یا هنگام زایمان جان میدهد.بر بنیاد آمار ریاست صحت عامه بادغیس، در حال حاضر ۵۴ مرکز درمانی به شمول شفاخانه ولایتی قلعهنو، مصروف عرضه خدمات صحی برای شهروندان این ولایت هستند.