بیست و چهارم جوزا، روز مادر در افغانستان؛ خدیجه:” با دست دوزی هزینه‌های خانواده‌ام را تامین می‌کنم”
24 ماه جوزا مصادف است به روز مادر در افغانستان؛ این مناسبت درحالی در افغانستان فرا رسیده که مادران افغان اوضاع و احوال مناسب در زنده‌گی ندارند. خدیجه 34 ساله، مادر سه فرزند است که از ناملایمات روزگار گلایه دارد. خدیجه در شهر قلعه‌نو مرکز ولایت بادغیس برای پیداکردن لقمه نانی برای خود و خانواده اش پیشه‌ای خامک دوزی دارد. او از خرد سالی دست به نَخ و سوزن بُرد و خامک دوزی را در خانه آموخت.خدیجه می‌گوید: در اوایل زنده‌گی فکر نمی‌کرد که روزی با خامک دوزی هزینه‌های خانواده‌اش را تامین کند.این مادر انتظار دارد تا جامعه از فعالیت‌های مادران نیازمند پشتیبانی و حمایت نمایند.مادران افغان در فعالیت‌های خامک دوزی، بافنده‌گی، دامداری و حتی کشاورزی در کنار سایر اعضای خانواده فعالیت داشته و در امور زنده‌گی آنان را همکاری می‌کنند.اکنون خدیجه می‌گوید که تمام مادران اوضاع مناسب ندارند و در کنار عدم دسترسی به خدمات صحی و آموزشی، در برابر این قشر در خانوادها خشونت نیز صورت می‌گیرد. خدیجه اضافه میکند:”تنها خودم با نوک سوزن یخن و دیگر تجهیزات را خامک دوزی می‌کنم و به فروش می‌رسانم تا لقمه نانی برای فرزندانم پیدا کنم، وضعیت زنده‌گی من هم مناسب نیست.” در همین حال فعالان حقوق زن به این باورند که مادران از وضعیت خوب برخوردار نبوده و درگیر مشکلات مختلف در زنده‌گی روزانه‌ای خود و فرزندان شان در جامعه هستند. باران احمدی یک‌تن از این فعالان می‌گوید: فقر و نارساییهای اقتصادی، نبود استقلالیت مالی، محرومیت از حقوق اساسی، مرگ و میر مادران و دسترسی کمتر به نیازهای صحی؛ مشکلات است که مادران افغان را تلخ کام کرده است. بانو احمدی از بی‌توجهی نهادهای مسئول به مادران انتقاد نموده و تاکید دارد که هر روز باید روز مادر دانسته شود و احترام و محبت به مادران و حمایت از آنان نباید به یک روز خلاصه شود. برعلاوه موارد مطرح شده برخی از مادران دسترسی مناسب و متداوم به نیازهای اولیه صحی و بهداشتی نیز ندارند. از سوی هم باشنده گان ولایت بادغیس مادران را گوهران گرانبها توصیف می‌کنند و می‌گویند: برای تغیر وضعیت زنده‌گی مادران باید از سوی همه اقشار توجه جدی صورت گیرد. باشنده گان می افزایند که: در شرایط موجود در برابر مادران از سوی فرزندان شان نیز بی توجهی و بی مهری صورت می‌گیرد. با این نگرانیها، براساس پایش‌های سازمان‌های مختلف صحی، وضعیت نظام بهداشت و سلامت افغانستان نامطلوب بوده و این کشور در میان کشورهای آسیایی بالاترین میزان مرگ و میر مادران را دارد. از سوی هم، صندوق جمعیت سازمان ملل متحد احتمال داده که تا سال 2025 میلادی در افغانستان 51 هزار مورد مرگ مادران در اثر زایمان رُخ خواهد داد. براساس این آمار؛ به طور متوسط سالانه 12 هزار و 750 زن در هنگام زایمان جان می بازند. درکنار آن؛ سازمان جهانی صحت نیز گفته که در افغانستان در هر دو ساعت یک زن در حین زایمان یا در جریان حاملگی جان می‌دهند. این درحالیست که از ۲۴ جوزا همه ساله همچون روز مادر به پاس قدردانی و زحمات مادران در مرکز و ولایات کشور بزرگداشت می‌شود.