موسیقی محلی بادغیس در آستانه‌ای خموشی و فراموشی
موسیقی محلی بادغیس، از سبک های کهن در کشور می باشد که ریشه هایش از موسیقی باستانی خراسانی آب می خورد.
این سبک موسیقی در دو ولایت هم‌جوار هرات و غور نیز رایج بوده و آواز خوانان این سبک آهنگ‌های‌شان را بیشتر در قالب غزل‌ها، رباعیات، دوبیتی‌ها و تصانیف به زبان دری می خوانند.
آلات این سبک موسیقی عبارت اند از دوتار، غیچک، رباب، هارمونیه، زیر بغلی، دایره، ساز ودهل.
موسیقی محلی بادغیس، یکی از سبک های مخصوص موسیقی در کشور است و از لحاظ کیفی در سطح بالایی قرار دارد، نغمه‌ها و آهنگ های این سبک کهن دست نخورده باقی مانده اند و از این رو است که شیرین و دلنواز می نمایند و مقبول ذوق عام می افتند.
اشتراک در جشنواره ی در پایتخت کشو و کسب مقام اول این جشنواره از سوی هنرمندان محلی بادغیس نشانه ی از اصالت و پخته گی این سبک موسیقی است.
اما این هنر و هنرمندان این عرصه در بادغیس چه روز و روزگاری دارند؟
شماری از هنر مندان و آوازخوانان محلی در بادغیس از آنچه که عدم توجه ی دولت به هنر و هنرمند می خوانند شکایت داشته و می گویند با آنکه ده ها سال است که در این عرصه فعالیت خصوصی دارند، اما دولت نه تنها که هیچ اقدامی مبنی بر حمایت و بهبود کار های شان نکرده، بل از زندگی هنر مندان محلی و فعالیت های هنری شان کم ترین اطلاعی هم ندارند.
این هنر مندان می گویند بی توجهی دولت و نهاد های مسئول سبب شده تا موسیقی محلی بادغیس پیشرفتی نداشته باشد.
عزیز احمد امیری یکی از آوازخوانان محلی که از 15 سال بدینسو مصروف آواز خوانی است می گوید بر خلاف دولت و نهاد های مسئول، شهروندان بادغیس هنرمندان را حمایت و پشتیبانی می نمایند.
این آواز خوان محلی می افزاید که دولت در راستای اعتلای هنر موسیقی برنامه ی مشخصی نداشته و به همین نسبت است که آواز خوانان این ولایت بگونه پراگنده فعالیت داشته باشند و از پیشرفت چشمگیر باز بمانند.
وی تاکید می ورزد که دولت باید برنامه های آموزشی منظمی را برای بهبود وضعیت هنر و هنرمندان محلی راه اندازی نموده و از محلی خوانان حمایت جدی نمایند.
عبدالمومین عاصم دوتار نواز و آواز خوان محلی دیگر که؛ از 20 سال به این طرف مصروف آواز خوانی است می گوید در طی بیست سال که فعالیت هنری داشته شاهد هیچ برنامه ی موثر آموزشی و حمایوی از سوی دولت برای هنرمندان و علاقه مندان هنر موسیقی نبوده است.
آقای عاصم می افزاید که؛ آواز خوانی را خود آموخته است و نزدیکانش او را در این راستا تشویق و پشتیبانی کردند.
به گفته این هنر مند محلی راه اندازی برنامه های حمایتی و کورس های آموزشی میتواند در بهبود وضعیت نامطلوب موسیقی محلی بادغیس اثر گذار باشد.
با این همه به نسبت آشفته گی بازار موسیقی محلی در بادغیس و بی برنامه گی دولت، عده ی زیادی از هنرمندان محلی از فرط تنگدستی نا گزیر اند به وسیله ی نواختن آلات موسیقی در کوچه و بازار برای شهروندان امرار معاش نمایند.
شهروندانی که به باور اغلب از اهمیت هنر موسیقی چیزی نمیدانند و از هنرمندان اکثراً با استهزا استقبال می کنند.
جلیل احمد آواز خوان محلی دیگری که بیست سال میشود از قطی حلبی و چند تاری به نام غیچک صدای دلکش و دلپسندی بیرون می کند، می گوید مخارج خانواده اش را از طریق هنرش تامین می نماید و اما از چندی به این سو به دلیل عدم حمایت دولت و تهدید گروه های وابسطه به طالبان دیگر نمی تواند از پس تامین مصارف و مخارج زنده گی به در آید.
تنها خواست این آواز خوان و نوازنده ی محلی حمایت دولت از هنرمندان و آواز خوانان محلی ست.
در همین حال عبدالباسط صارم عضو شورای ولایتی بادغیس با انتقاد از عدم حمایت دولت از هنرمندان محلی می گوید که؛ اداره اطلاعات و فرهنگ مسئولیت حمایت و توجه به هنرمندان را داشته و باید به ادای این مسئولیت متعهد باشد.
این عضو شورای ولایتی عدم حمایت از هنرمندان محلی را برخواسته از ضعف مدیریت ریاست اطلاعات و فرهنگ می خواند و تاکید می ورزد در صورت مراجعه هنرمندان به این شورا؛ آنان آماده اند تا از آواز خوانان و هنرمندان حمایت جدی داشته باشند.
در عین حال مسئولان در ریاست اطلاعات و فرهنگ بادغیس عدم توجه دولت به هنرمندان را رد نمی کنند اما نبود بودجه کافی در این ریاست را یکی از دلایل اساسی عدم حمایت این اداره از هنرمندان محلی می خوانند.
سیدشیدا عارض سرپرست ریاست اطلاعات و فرهنگ بادغیس می گوید در این ولایت سه گروه موسیقی محلی فعالیت داشته که تعداد شان به حدود بیست نفر میرسد اما به دلیل عدم فعالیت دایمی تا اکنون به گونه رسمی ثبت این اداره نشده اند.
وی می افزاید که این اداره در نظر دارد تا در سال آینده هنرمندان محلی را ثبت یک انجمن هنری نموده و برنامه های موثر را جهت حمایت از این هنرمندان به پیش گیرند.
به گفته آقای عارض آنان تا حد توان از محلی خوانان این ولایت حمایت داشته اند.
با این همه فیض محمد میرزا زاده معاون وسرپرست ولایت بادغیس می گوید که؛ هرچند در محافل و مجالس از آواز خوانان و هنرمندان محلی حمایت داشته اند اما این کافی نیست و باید یک راهکار مشخص جهت رشد این قشر وری دست گرفته شود.
آقای میرزا زاده می افزاید که به ادارات زیربط دستور می دهد تا برنامه ی موثر را به حمایت از هنرمندان و آواز خوانان محلی روی دست گیرد.
هنر موسیقی که هنر اول در بین هفت هنر مروج کشور است، یکی ازهنرهای پر طرف دار بوده و از جایگاه ویژه ی در نزد همه اقشار جامعه برخوردار است.
اما موسیقی محلی بادغیس، با آنکه تا اکنون کیفیت و اصالت خویش را حفظ کرده و هنرمندان محلی با اشتراک در جشنواره های ملی و بین المللی توانستند جایگاه های بلند و بالایی را از آن خود کنند، دیده می شود که این هنر به سبب عدم توجه، حمایت و بی برنامه گی دولت رفته رفته به خاموشی و فراموشی می گراید.
گزارش: فوزی
ویراستار: ضیائی