شماری از ساکنان بادغیس از کاهش و تهنشین شدن آب در بخشهای از این ولایت هشدار داده و تاکید دارند که تداوم این وضعیت منجر به کوچ خانوادهها خواهد شد.کمبود و ته نشین شدن آب و نگرانی از آن، مشکلِ است که در ماههای پسین سروصداهای مردم و آگاهان زیست محیطی را به همراه شده است.
بادغیس در غرب افغانستان نیز از جمله ولایتهای است که ساکنان اغلب مناطق آن با مشکل کم آبی و ته نشین شدن روز افزون آب مواجه شده اند.بخشهای از این ولایت که روزگاری آب فراوان در آن جریان داشت و مناطق زیادی را سرسبز داشت اکنون به دشتهای سوزان و بیعلف تبدیل شده است.ساکنان ولسوالی قادس ولایت بادغیس مدعی اند که آب اکثر کاریزها در مناطق مختلف این ولسوالی خشک شده و سطح آبها فوق العاده پائین رفته است.
به گفته آنان خشکسالی های مداوم و حفر چاههای برمهای و استفاده از سیستم سولر/سولر پمپ، تاثیر فوقالعاده منفی بر جریان آب کاریزها و منابع آبی داشته است.کشاورزان علاوه میکنند که آب جاری از تنها انگشت شمار کاریزها در این ولسوالی، نه تنها احتیاجات فعالیتهای کشاورزی را مرفوع نمیسازد بلکه حتی آب آشامیدنی را نیز تکافو نمیکند.عبدالقیوم باغدار نامدار در مرکز ولسوالی قادس میگوید:” از جمله ۱۲ قنات کاریز در مرکز ولسوالی قادس حالا تنها در یک قنات کاریز اندکی آب جریان دارد و از آن استفاده میکنیم، که آن هم حتی آب نوشیدنی ما را تامین نمیکند.”تهنشین شدن آبها در یک بخش ولسوالی قادس خلاصه نمیشود بلکه سایر بخشهای این ولسوالی نیز دامن گیر این مشکل هستند.حاجیگل کشاورز در منطقه لنگر ولسوالی قادس درخصوص کم آبی می افزاید که:” در گذشته در این منطقه نزدیک به ۵۰ کاریز وجود داشت اما حالا کمتر از ۲۰ کاریز آب دارد و آنها هم شاید خشک شود چون هر روز آب در حال کم شدن است.”ساکنان ولسوالی قادس هشدار میدهند که در صورت عدم توجه به ساخت بندهای آبگردان به ویژه بندقادر آباد در این ولسوالی، در آینده نهچندان دور اکثریت باشندهگان این ولسوالی بنابر کمبود و نبود آب مناطق شان را ترک و مجبور به کوچیدن خواهند کرد.
باید گفت که آبیاری اغلب کشتزارهای کشاورزان در ولسوالی قادس از طریق آب کاریز صورت میگیرد.در ولسوالیهای دیگر ولایت بادغیس به خصوص آبکمری، مقر، سنگ آتش و قلعهنو نیز وضعیت ساکنان از رهگذر منابع آبی نگران کننده به نظر میرسد.با این وجود؛ آگاهان امور محیط زیستی نیز دوام وضعیت را زیان بار برای حیات موجودات توصیف داشته و بر مهار اوضاع تاکید دارند.علیاحمد محمدی یکتن از این آگاهان میگوید: هرچند بسیاری از بخشهای جهان به معضل تهنشین شدن آب مواجه است اما استفاده بیرویه مردم از آب، حفر چاهها و استخراج آب ازدرون زمین منجر به تشدید این مشکل شده است.آقای محمدی می افزاید که: تداوم مصرف بیرویه آب و تهنشین شدن آن؛ از یکسو موجب از بین رفتن ساختار بافت زمین و شکست آن میشود و از سوی دیگر بحران شدید انسانی، آبی و قطع کامل آب در جامعه را به همراه دارد.وی تاکید دارد که جلوگیری از حفر چاههای آب، مدیریت آبها، اعمار بندهای آبگردان و استفاده محتاطانه از منابع آبی میتواند برای جلوگیری از تهنشین شدن آبها موثر و کارساز باشد.درحالی از تهنشین شدن آبها در بادغیس ابراز نگرانی میشود که تا یک دهه قبل با حفر چندین متر، آب در سطح زمین در دسترس بود اما حالا بهگونهای قابل ملاحظهای تهنشین شده و بسیاری از شهروندان به کمبود آب مواجه هستند.
- نویسنده : خبرگزاری نریمان
- منبع خبر : خبرگزاری نریمان